Brammetje Bram in zicht!

Sommige stripreeksen groeien uit tot klassiekers, die tientallen jaren nadat een eind aan hun productie gekomen is nog altijd worden herdrukt of opgenomen in mooi uitgevoerde bundelingen. Andere worden na hun glorietijd vergeten, omdat ze gedateerd zijn geraakt of de kwaliteit bij nader inzien toch wat tegenviel. En héél af en knevel-pag-40-ondertoe wordt er een reeks herontdekt, die eigenlijk altijd over het hoofd is gezien, maar een integrale uitgave meer dan waard is. Zo’n reeks is Brammetje Bram, van de zwaar onderschatte Antwerpse tekenaar Eddy Ryssack (1928-2004). Door de rusteloze bestaansgeschiedenis van de serie is maar een klein deel van de avonturen van Brammetje Bram ooit in boekvorm verschenen, terwijl een flink aantal verhalen zelfs nog nooit in het Nederlands is gepubliceerd. Ook in het buitenland is het nog nooit gelukt alle verhalen als boek uit te brengen.

Vanaf 2017 gaat daar gelukkig verandering in komen! Zowel Brammetje Bram als Eddy Ryssack zullen eindelijk de aandacht gaan krijgen die ze verdienen, dankzij de inspanningen van maar liefst twee uitgeverijen, nl. uitgeverij Arboris en uitgeverij Hauwaerts.

Bij uitgeverij Arboris zal vanaf het tweede kwartaal een serie bundelingen in harde kaft gaan verschijnen, De complete Brammetje Bram, met daarin chronologisch alle vijftien lange en circa dertig kortere verhalen die Ryssack getekend heeft voor (achtereenvolgens) de bladen Sjors, Zack en Wham. Elke bundel krijgt een uitgebreid dossier dat speciaal voor deze bundelingen wordt geschreven  en veel achtergrondinformatie over het ontstaan van de verhalen, over de tekenaar en de tekstschrijvers, de publicatiegeschiedenis, enzovoorts, zal bevatten. Het dossier van deel 1 zal worden geschreven door Wouter Adriaensen (die via zijn bijdrage op de site Stripspeciaalzaak.be mede voor het tot stand komen van deze reeks bundels heeft gezorgd) en twee van de drie verhalen in het eerste deel zijn al direct verhalen die in het Nederlands nog nooit in album zijn uitgegeven. Het originele offsetfilmmateriaal hiervan blijkt (dankzij een reddingsactie van Het Stripschap samen met het stripdocumentatiecentrum van de Universiteit van Amsterdam) zelfs nog bewaard te zijn gebleven en kan vermoedelijk voor deze uitgaven gebruikt worden, wat de drukkwaliteit ten goede zal komen.

cover-knevel-hauwaertsBij uitgeverij Hauwaerts zal al begin februari het boek Knevel de Killer gaan verschijnen, waarin van het eerste Brammetje Bram-verhaal, gescand van de originelen, veel platen zijn opgenomen, naast  een groot aantal uitgewerkte voorschetsen en bijkomende informatie. Eddy Ryssack was een van de  weinige tekenaars die vaak compleet uitgewerkte kleinere schetsversies (zgn. thumbnails) van al zijn pagina’s maakte en van dit verhaal zijn die bewaard gebleven! 

Daarnaast zullen in de loop van 2017 bovendien twee dikke bundels gaan verschijnen in de serie Uit de archieven van…, die gebaseerd zijn op de schatten die uitgever Etienne Hauwaerts aantrof in het archief van Eddy Ryssack. Niet alleen bevatte dat archief veel schetsen en zwartwitversies van gepubliceerde strips, maar ook veel gags, reclametekeningen, illustraties en ander werk dat tot nu toe volledig onbekend was! Ook deze boeken zullen als mooi verzorgde harde kaft-uitgaven worden uitgegeven.